Avusturya generalı Pikolomini'nin Üsküp'ü ele geçirdiği dönemde(25 Ekim 1689), Arnavutça yazılmış ilk düz yazı eserin müellifi olan Pyeter Bogdani Avusturya ordusuna yardım etmek için 6000 asker topluyor ancak askerleriyle birlikte vebaya yakalanıyor ve 1689 yılında Priştine’de ölüyor.Pyeter Bogdani şimdi bir Osmanlı eseri olan Kurşunlu Han'da kurulan Arnavut Kültür Mirası Enstitüsü'nün ismini taşıyor.Bu dönemde ayrıca Karpoş, Avusturya generali Pikolomini'yle işbirliği yapıyor ve bunun sayesinde Kumanova kralı olarak ilan ediliyor.Osmanlı askeri onu yakalıyor ve 1690 yılında Üsküp'ün Taş Köprüsünde idam ediyor.Üsküp'ün en tanınmış Osmanlı eseri olan Taş Köprüsünde bu yıl Karpoş levhası konuldu.Pikolomini döneminde Yukari Koliçan'dan Meto adında bir zat bir kaç kişilik tayfasıyla Osmanlı askerine rehberlik yapıyor ve bu bağlamda çok faydalı oluor.Babamın ailesinde Meto değil, Küçük Meta yada Küçük Ahmet'ten söz ediliyor.Ahmet'in boyu küçük olduğu için ona Küçük Meta lakabi verilmiş.Aile rivayetlerine göre Meta rehberlik dışında tayfasıyla Avusturya birliklerine devamlı saldıriyor.Üsküp'ün tekrar Osmanlı yönetimie geçmesinden sonra ise veba hastalığına karşı yapılan mücadelede önemli bir biçimde hizmeti geçiyor.Bundan dolayı Meta'ya Padişah fermanıyla Üsküp'ten başlayarak Vardar nehrinin sağ yakasıyla Köprülü'ye kadar devam eden büyük arazıler veriliyor.Babamın ailesinde Küçük Ahmet'in soyundan olduğumuz da konuşuluyor.Ailemde ki tüm rivayetler bunlar. Meto(Küçük Meta) hakkında sadece Üsküp'ün dönemin belediye başkanı Salih Asim Bey'in(1869-1935) yazdığı Üsküp'ün Tarihi ve Civari kitabinda söz ediliyor.Arnavut tarihçileri Arnavutça yazılmış ilk düz yazı eserin müellifi olan Pyeter Bogdani'ye büyük önem veriyorlar.Makedon tarihçileri ise kralıği çok kısa sürmesine rağmen Karpoş'u Makedon kralı olarak anıyorlar.Küçük Meta ne kral olmuş ne de bir eser yazmış ama faydalı bir hayat yaşamış ve sadece bir kitabta ismi anılıyor.Bu yazıyı Küçük Meta'yla aynı dönemde yaşayan Bogdani yada Karpoş'u aşalamak için yazmadım.Onlar Arnavut ve Makedon ulusal tarihlerinde hakettikleri yerlerini almış ve bu çok doğal.Doğal olmayan ise bu topraklarda yaşayan faydalı insanlarımızı unutmaktır.Meta'yı unutmamak için blogumda bu yazıyı yazdım.
Bu yazıyla bağlantılı yazılar.
Türkler'e karşı savaşan papazın ismi Osmanlı eserine konuldu
Makedonya Hükümeti’ne "Mihrap" kararını hatırlatıyoruz
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder