Osmanlı Döneminde Makedonya

Balkanlara ve dolayısıyla Makedonya’ya yapılan ikinci büyük Türk akını, XIV. yy sonlarına doğru, Osmalının bu topraklara gelmesiyle gerçekleştirilmiştir.
Osmalı Türklerinin 1350’ lerde Balkanlara ayak basmasından 1913’ de bugünkü sınırlara çekilmesine kadar 5.5 yüzyıllık bir süre geçmiştir.1373y Osmalı ordusunun Makedonya’ya ilerlemesi yapılmış, 1389 y Kosova Meydan savaşında Sırp’ların yenilmesiyle, bölge Osmanlı egemenliğine girmiştir. 1392 y Sultan Yıldırım Bayazıd döneminde Üsküp ele geçirilmiştir.
Osmalı Devletinin en büyük kısmını Türkler oluşturmuştur.5.5 asırlık hükmü süresince Osmalılar, Balkanlar’a Türk- İslam kültürüyle birlikte her daldan çok değerli eserler bırakmışlardır.Bunların arasında camiler, medreseler, hanlar, hamamlar, köprüler, saraylar, zanaat türleri, çeşitli bitki türleri v.b miraslar yer alır.
Osmanlı sınırları içinde yaşayan milletler, Türk dili ve edebiyatı etkisinde de kalmışlardır.Bunu günümüzde yaşayan bu bölge dillerinde görmek mümkündür.Bu etki, yer adlarında da fark edilmektedir.
Osmanlı döneminde Türk etkileri ile birlikte, bölgede İslam etkisi de fark edilmektedir.Osmanlıdan önce Makedonya’da yaşayan Türk kökenli boylar, Şamanlar dahil, Osmalı döneminde zamanla gönüllü olarak Müslümanlaşmışlardır.
XIX. yy ikinci yarısında Balkanlarda Osmanlı hakimiyeti gittikçe zayıflamaya başlar. 1875-1878 y. Büyük Doğu Bunalımı yıllarında Rusya, Sırbistan, Romanya, Karadağ, Bulgaristan, Makedonya ve Bosna hıristiyanlarının, başka bir söyleyişle bütün Avrupa’nın karşısında yalnız kalan Osmanlı Devleti, düşmanlarını mağlub etmesine rağmen, bu bunalımın sonunda bazı yerlerden geçici bir süre için çekilmek, bazı bölgelere muhtariyet, bazı devletlere ise bağımsızlık tanıma mecburiyetinde kaldı. Osmanlı Devleti’nden alınan topraklarda kalan Türkler, yeni kurulan devletlerin terörüne uğradılar. Bu devletlerin idarecileri ve gayr-i Türk unsurları, ilk günden itibaren memleketlerini Türklerden temizlemeye başladılar. Bu sırada Türklere büyük mezalim yaptılar. Bu zulme dayanamayan Türklerin bir kısmı İstanbul ve Anadolu’ya, bir kısmı ise hala Türk vatanı olan Makedonya, Trakya, Arnavutluk vb. Bölgelerine yerleşti.
Osmanlıların Rumeli’de toprak kayıpları XVII.yy. sonlarında başladı, XVIII. ve XX. yy. hızla devam etti. Nihayet, 1912 y. I. Balkan Savaşından sonra Rumeli’nin hemen hemen tamamı kaybedildi. Ancak, I. Balkan Savaşı’nda Osmanlı Garb Ordusunun 22 Ekim 1912 y. Kosova’da ve Zeki Paşa komutasındaki Vardar Ordusunun 24 Ekim 1912’de Kumanova’da geri çekilmeye başlamasıyla, Osmanlı hakimiyeti sona eriyor. Osmanlının buy topraklardan çekilmesiyle de, burada kalan Türk milleti, Sırp askerinin işkencesiyle yüzyüze kalarak, en ağır günlerini yaşamaya başlıyor