Ustrumca’nın Türk Mahallesi

Doğu Makedonya’nın tarım merkezi Ustrumca’dayız. 55 bin kişinin yaşadığı bu kent düzgün ve temiz görünüyor..Çevre köylerdeki güçlü tarım sektörün olması ve kenteki özel sanayının büyümesi sayesinde Ustrumca Doğu Makedonya’nın en canlı kentleri arasında yer alıyor. Tüm bu tespitler Ustrumca’da bulunan Türk Mahallesine geçerli değil. Ülkemizde diğer kentlerde de gece kondu mahalleleri var ama Ustrumca’nın Türk mahallesi gördüğümüz en kötülerden biri. Mahalenin ana sokakları asfaltlı ama yan sokaklarda asfalt döşenmemiş. Kanalizasyon yok. Işıklandırma sadece ana sokaklarda mevcut. Çöp konteynerlerine hiç rastlamadık.Burada yaşayan yaklaşık 4 bin vatandaş Mahalenin en büyük sorunu olarak su eksikliğini gösteriyor.Türk mahalesinin yüksek bölümlerinde su yok. Soydaşlarımız her gün mahalenin daha alçak bölümlerinden su taşıyor.


Ustrumca Belediye Başkanı Zoran Zaev şöyle konuştu:

-Türk topluluğun en büyük sorunu olan su sorunun haledilmesi başlamıştır ve bu doğrultuda faaliyetler yapılıyor. Su deposu tamamlandı. Tüm evlere su getirmek amacıyla 3 milyon denar değerinde olan su basıncın artırılmasına ilişkin projeyi imzladık. Türk topluluğun yaşadığı su sorununu kısa zamanda hal edeceğiz.
Mahalenin temizliliğine gelince çöp toplama şirketi bu sorunun hal edilmesini ele almıştır.Burada sadece çöp konteynerlerin temin edilmesi söz konusu değil.Temizlik sorunların bir kısmı yukarıdaki mahallerden kente doğru akan kirli sudan geliyor.Bu sorunun hal edilmesi için 60 milyon denarlık bir projemiz var. Gelecek yılın mart ayından ittibaren çalışmalar başlayacaktır. Çöp toplama şirketi mahallerde çöp konteynerler koyması için benden emir almıştır. Işıklandırmaya gelince ihale bir kaç gün önce tamamlandı.Türk mahalesi sakinleri diğer vatandaşlarla eşit olacak ve kent ışıkklandırmasına ulaşacak. İnaniyarum ki mahalle alt yapısının diğer semtlere yakın bir derecede olacak çünkü burası Ustrumcanın bir parçasıdır.


Son sayıma göre Ustrumcada 3754 Türk yaşıyor. Bu rakam Ustrumca ahalisinin yüzde 6.87’sini oluşturuyor. Yerli Türkler sayımda hile yapıldığını ve Ustrumcadaki Türk sayısının 6000 üzerinde olduğunu iddia ediyor.Durumlar he nasılsa Ustrumcada yaklaşık yüzde 92 olan Makedonlardan sonra Türkler ikinci sırada bulunuyor. Ustrumaca belediye konseyinde bir Türk var. Ustrumca belediyesinde ise hiç bir türk çalışmıyor. Türk Mahalesinde durumların böyle olmasının en büyük nedeni fakirlik. Burada çok az sayıda insan çalışıyor. Türkleri Ustrumca pazarında görüyoruz. Pazarda kayıt dışı mallar elde satan Türkler sık sık polisle sorunlar yaşıyor. Satıcılar arasında okulda olması gereken çocukları da görüyoruz.


Ustrumca Belediye Başkanı Zoran Zaev şöyle konuştu:

-"Şimdiye kadar belediyede Türk çalışanımız yok.Biliyorsunuz ki belediyenin yeni yetkileri çerçevesinde yeni yönetim oluşturmaktayız.Belediyede etnik topluluklar arası ilişkilerden sorumlu bir bölümümüz olacak. Çoğunlukta olan Makedonlar dışında en büyük azınlık Türklerdir. Azınlıkların yüzde 90’nını Türkler oluşturuyor. Az sayıda Romanlar da var.Bu bölümde Türk topluluğun temsilcisi olacak ve yerel yönetimde Türkleri temsil edecek.Belediye’nin Çöp toplama şirketinde kentte temsil ettikleri orantıdan daha fazla Türk çalışıyor . Genelde diğer devlet ve kamu şirketlerinde az sayıda Türk çalışıyor".

Beşinci sınıftan sonra çocuklar okumak yerine çalışıyor.Ülkemizde İlk okul eğitimin zorunlu olmasına rağmen veliler çocuklarını okula vermiyor ve böylece çocuların geleceğini engelliyor.



Mareşal Tito İ.O. müdürü Sofya Makancieva şunu söyledi:


-Mareşal Tito ilk okulunda birinciden dördüncü sınıfa kadar 8 Türk sınıfımız var. Bu sınıflarda toplam 215 öğrenci okuyor.Öğretmenlerin açıklamalarına göre birinciden dördüncü sınıfa kadar kapsanan öğrenci sayısı tatmin edici çünkü tüm çocuklar okula gidiyor. Ancak dördüncü sınıfı bitiren öğrencilerin beşinciden sekizinciye kadar devam etmemesi kaygı verici. Türk çocukların okumamasının nedeni ailede bulunuyor. Veliler okulların yanısıra çocukların eğimi için önemli etkeni olduğunu düşünüyorum. Veliler bu konuda sorumsuz davranıyor.......
....İlk öğretim tüm çocuklar için zorunludur. Belki de Velilerle daha çok konuşmamız lazım. Bu görüşmlere öğretmenler ve yerel yönetim temsilcisinin de katılması lazım Velilerin ilk okul eğitimin zorunlu olduğu ve çocukların ilk okul eğitimini tamamlamaları gerektiğini anlamaları lazım.......
.....Geçen yıl Öğretmenler veliler aracılığıyla beşinciden sekizinci sınıfa kadar türkçe bir sınıfın kurukması için inisiyatifte bulundu.Öğretmenlerin açıklamalarına bakılırsa bir çok dersin türkçe yapılması için kadro yok.Sadece Türk öğrencilerden oluşan sınıfta Makedonca ders yapılması nekadar yararlı olacağını bilmiyorum....

Son yıllarda öğretmenlerin çabaları sayesinde bazı öğrenciler ilk okulu bitirip orta okula yazıldı. Onlar okulu zor hayattan kurtulmak için bir umut kapısı olarak görüyor.


Ustrumcada 17 asıra ait Orta Cami var ama yirmi yıdır camide ibadet edilmiyor.Caminin altında arkeolojik çalışmalar yapılıyor.

Arkeolog Zoran Ruyak şunu söyledi:

-"Yeterince paramız varsa çalışmaları 2 yada üç senede tamamlayabiliriz. Her şey araştırmalar için verilcek paralara bağlı. Bu arkeolojik kazılar Makedonyanın en önemlileri arasında yer alıyor. Yerleşim yerinin merkezinde bulunuyor. Burası dini bir yer. Bu yerde dini etkinliklikler Eski yunanlardan başliyarak Romalılar döneminde devam etmiş. Ardından orta çağ hristiyanlık gelmiş ve sonunda bu camiyi Osmanlılar yapmıştır. Umuyoruz ki çalışmalar kısa zamanda tamamlanacak ve cami islam birliğine iade edilecek".

Türk Mahalesi sakinleri dini ibadetlerini bu mescitte yerine getiriyor. Bu yapının başlıca amacı ölüleri yıkamakmış ancak camilleri olmadığı için mahale sakinleri gusul haneyi mescide dönüştürmüş.

Ustrumca Belediye Başkanı Zoran Zaev şunu söyledi:

-"Göreve gelmeden önce İslam Birliği başkanı ve temsilcileriyle konuştum. Burada sorun mescitin araziye sahip olmamasıdır. Belediyenin kamulaştırdığı bir arazinin karşılığı olarak arazi vermesi gerekiyor. Burada 4000 vatandaşa yetecek bir caminin inşa edilmesi öngörülüyor. Biz imkanlarımız dahilinde yardımcı olacağız"



Son yıllarda kentin merkezinde eski müsliman mezarlığı üzerinde yapılan yasa dışı inşaatlar ve diğer çalışmalar Ustrumca belediyesi ve Türkler arasında anlaşmazlıklar yaratmıştır. Türkler baskılar sonucu yol inşaatı için mezarlığın bir kısmını belediyeye devretmiş. Bu anlaşmaların dışında son zamanlarda mezarlığın geri kalan araziside belgesiz yapıların inşa edilmesi Türkleri rahatsız ediyor.

Ustrumca Belediye Başkanı Zoran Zaev şunu söyledi:


-"İslam Birliği temsilcilerle yaptığımız görüşmeler çerçevesinde mezaelıkların taşınması konususu açılmıştır.Malesef konuştuk ve burada kaldık. Yolun açılması doğrultusunda Belediyenin ihtiyaçları karşılanmıştır ancak vatandaşların ihtiyaçları karşılanmadı.Bu konu burada kapanmıştır.Bayındırlık planına göre burada konutların inşa edilmesi öngörülüyor. İslam Birliği yönetimiyle konuşacağız. Belediye olarak mezarlık için uygun arazi temin etmemiz ve mezarlıktan uygun bir şekilde cesetleri yeni mezarlığa taşımamız gerekiyor.. Duygularını incitmemek amacıyla belli bir süreyle cestlerin yeni mezarlığa taşınmasına izin vermeliyiz. Bu konuyu tamamen hal edeceğiz. Bu konu Türk Topluluğun da lehinedir".

Ustrumca’dan ayrılıyoruz. Umarız ki bir daha geldiğimizde Türk mahalesini ve Türkleri daha iyi bi durumda görebileceğiz. O zaman Türk Mahalesinin ülkemizin en kötü mahaleleri arasında olduğunu demeden Ustrumcanın tamamen güzel, düzgün ve temiz göründüğünü söyleyebileceğiz.