Makedonya'da yılbaşı nasıl kutlanacak?

Diğer ülkelerde olduğu gibi Makedonya vatandaşları da bugün meydanlarda, turistik yerlerde, pablarda, restoranlarda ve evlerde toplanarak 2010 yılına elveda, 2011 yılına merhaba diyecek. Üsküp’te geleneksel olarak merkez yılbaşı kutlaması "Makedonya" meydanında yapılacak. Üsküplüler Elena Riseska, Kristina Arnauduva, Rebeka, Arben Şakiri, Suzana Spasovska, Sonya Tarçulovska’nın yanısıra Hırvatistan sanatçıları Petar Graşo ve Daniela Martinoviç’in müziğiyle yeni yıla girecek. Kent Ticaret Merkezi’nin girişinde kurulan sahanede çocuklar tiayatro temsilleri izleyebilecek, şarkılar dineyebilecek ve Noel Baba’yla fotoğraflarını çekebilecek.
Üsküp Büyük Şehir Blediyesi ve Emniyet Müdürlüğü yılbaşı gecesinde maytaplar kullanmamaları konusunda vatandaşları uyardı.
Pasifik Okyanus’ta bulunan Kiribati ve Tonga adaları ve Uzakdoğu ülkeleri 2011 yılına ilk gırdı, ABD ve Alaska’nın batı sahili sakinleri ise son girecek.
2011 yılında Yahudiler 5772, Çinliler, 4709, Hindistanlılar 2068 ve Müslümanlar 1433 yılını kutlayacak.

Burmalı Camii'nin kitabesi ortaya çıktı

1925 yılında yılkılarn Burmalı Camii'nin kitabesi 85 yıl sonra 20 Aralık 2010'de aniden ortaya çıktı. Makedonya Türkleri'nin milli bayramı olan 21 Aralık Türkçe Eğtim Günü etkinlikleri çerçevesinde düzenlenen "Makedonya'da Osmanlı İzleri" sergisinde bu kitabe ilk kez kamuoyuna gösterildi. Aslında kitabe kayıp değildi sadece Makedonya Müzesi yıllardır değerlii koalisyonunda yer almasına rağmen kitabenin değerini bilmiyordu. Makedonya Müzesi Müdüresi Meri Anitsin Peyovska bu taşın Burmalı Camii'nin kitabesi olduğunu bilmediğini açıklayarak kitabenin deşifre edilmesinde yardım ettiği için MATÜSİTEB Başkanı Süleyman Baki'ye teşekür etti

Müzede Osmanlııca'dan tercume edilmesi gereken Osmanli dönemine ait diğer değerli eserlerin olup olmadığını ve Üsküp Taşköprü'sünün orjinal kitabesinin nerede olduğunu merak ediyorum. Süleyman Baki ise kitabeyi Burmalı Camii'nde görmek istediğini söyledi. Bilindiği gibi Makedonya Türk Sivil Toplum Teşkilatları Birliği (MATÜSİTEB) Burmalı Camii'nin tekrar inşaa edilmesini talep ediyor. Malesef Üsküp 2014 projesinde Burmalı Camii için yer yok. Caminin yerinde eski Ordu Evi'nin tekrar inşaa edilmesi uygun bulundu.

15 asıra ait Burmalı Camii 1925 yılına kadar Vardar nehrinin sağ yakasında hemen Üsküp Taşköprü'sünün yanında bulunuyordu. Burmali Camii Ordu Evi'nin yapılması için yıkıldı. Ordu Evi'nin yapımı 1925 ile 1929 arasında sürdü. 1963 yılında Üsküp'te meydana gelen büyük depremde hasar gören Ordu Evi, devlet kararıyla 1964 yılında yıkıldı.Üsküp meydanında bulunan bu yer şimdiye kadar boş kaldı.

TRT Türk'te haber oldum

21 Aralık'ta gazetecilerin çalışma koşullarını ele alan Dünyamız Detay yayınında benimle ilgili kısa bir bölüm yayınlandı. TRT Türk'ün Üsküp muhabiri Esra Hasip'in hazırladığı haberde ben Makedonya gazeteciliğinin en büyük sorunu otosansur olduğunu ve Makedonya anayasasına göre sansurun yasak olduğunu söyledim. Haberde Makedonya Gazeteciler Derneği Yönetim Kurulu'nun tek Türk üyesi olarak tanıtıldım.

Makedonya'da muhalefet garantili milletvekillere Badinter hakkının kaldırılmasını önerdi

Sosyal Demokrat Birliği’nin önderliğindeki muhalefet azınlıklara ait 10 garantili milletvekilinden Badinter hakkının kaldırılmasını önerdi. Muhalefet seçim yasasına yönelik önerdiği değişikliklerle 133 milletvekilinden oluşacak mecliste 120’nin 6 seçim bölgeli nispi temsil modeliyle, daha küçük etnik topluluklara ait 10 garantili milletvekilinin bir seçim bölgeli modeliyle ve 3 milletvekilinin diyasporadan seçilmesini önerdi. 10 garantiliği milletvekili koltuğundan 4’ünün Türklere ayrılması öngörülüyor. Bu teklif Sosyal Demorat Birliği ve VMRO DPMNE’nin daha önce verdiği tekliflere benziyon ancak önemli bir farkı da var. Bu teklifte daha küçük etnik topluluklara ait 10 garantili milletvekilinin Badinter oylamasında yer almaması öneriliyor. Böyle bir öneriyi verenleri iki yüzlülükle suçlayan Türk Demokratik Partisi Milletvekili Kenan Hasip Badinter oylamasının azınlıkta olan topluluklara ait anayasal bir hak olduğunu hatırlatarak garantili milletvekili koltuklar dışında meclise girecek azınlıklara ait milletvekillere Badinter hakkının kaldırılmadığına dikkat çekti. Anayasaya aykırı olduğu için bu teklifi desteklemeyeceklerini belirten Hasip küçük etnik topluluklara (Türkler, Romanlar, Sırplar, Boşnaklar ve Ulahlar) ait milletvekillerin garantili milletvekili koltuklarıyla ilgili kendi teklifini sunacaklarını bu doğrultuda hükümet koalisyonundaki partilerle görüşmelerin yapıldığını vurguladı. Demokratik Bütünleşeme Birliği de bu teklifin anayasaya aykırı olduğunu ileri sürerek tek seçim bölgelei nispi temsil modelini desteklediğini açıkladı. Liberal Demokrat Parti de tek seçim bölgeli nispi temsil modelini destekleyerek milletvekili saysının 90’a düşürülmesini savundu. VMRO DPMNE ise seçim yasasaı konusunda uzlaşmanın sağlanmadığı için yasayı destkemeyeceğini bildirdi. Bilindiği gibi anayasada azınlıkları yakından ilgilendiren yasalar için Badinter ilkesinin uygulanması öngörülüyor. Badinter ilkesini gerektiren yasalar Meclis'te onay alması için milletvekili oylarının salt veya üçte ikilik çoğunluğunun yanısıra azınlıklara ait oy çoğunluğunun da sağlanması gerekiyor. Bunun yanısıra 2001 yılında imzalananan Ohri Çerçeve Anlaşması uyarınca Makedonya'da tüm etnik toplulukların devlet idarı kurumlarında hakça temsil edilmesi anayasal bir haktır.Bu bağlamda ana muhalefet partisi Sosyal Demokrat Birliği iki kez ve iktidarın en büyük partisi VMRO DPMNE bir kez azınlıklara ait 10 garantili milletvekilinin sağlanmasını önerdi. Ancak seçim yasasındaki statüködan en çok yararlanan Makedon ve Arnavut siyasi blokuna ait daha büyük siyasi partilerin oyunları yüzünden Ohri Çerçeve Anlaşması'ndan 9 yıl geçmesine rağmen Makedonya Meclisi'nde bu anayasal hak gerçekleşemedi.

Üsküp'te Burcu Güneş ruzgarı esti

Makedonya Türkleri bügün "21 Aralık Türkçe Eğtim Günü" milli bayramını kutladı. Tam 66 yıl önce Üsküp’ün Tefeyyüz ilkokulunda ilk kez Türkçe eğitimde Arap Alfabesi'nin yerine, Türkçe'ye uyarlanmış Latin Alfabesi kullanılmaya başladı. Bu bağlamda Makedonya Türkleri’nin eğitiminde harf devrimi Türkiye’den tam 16 yıl sonra gerçekleşti. Bu yıl da merkez töreni Üsküp’ün Boris Traykovski Spor salonunda kutlandı . Makedonya Türk Sivil Toplum Teşkilatları Birliği (MATÜSİTEB) ve Hükümet'in ortaklaşa düzenlediği törene bu kez de Başbakan Nikola Gruevski katıldı. Geçen kutlamalara kıyasen bu yıl farklı olan ise protokol konuşmaların kısa tutulmasıydı. Açılış bölümünde Başbakan Gruevski'nin yanısıra Türkiye Devlet Bakanı Faruk Çelik, Makedonya Devlet Bakanı Hadi Nezir ve MATÜSİTEB Başkanı Süleyman Baki konuştu. Ardından Türkçe eğitimine katkılarından dolayı 15 öğretmene plaket verildi. Tören Burcu Güneş'in konseriye zirveye ulaştı. Burcu Güneş'in sahne perfonması tek sözle muhteşemdi.

AB Devlet Liderleri Zirvesi’nde Makedonya tekrar müzakere tarihi alamadı

Brüksel’de düzenlenen Avrupa Birliği Devlet Liderleri Zirvesi’nin ikinci gününde AB’nin genişlemesi, Makedonya’nın dahil olmak üzere Batı Balkan ülkelerin ilerlemesiyle ilgili Avrupa Komisyonu ve Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi’nin kararları görüşülüyor.
Zirvede, beklendiği gibi AB Bakanlar Konseyi’nin Makedonya’nın siyasi kriterleri yerine getirdiğinden dolayı Avrupa Komisyonu’nun üyelik müzakerelerin açılmasıyla ilgili tafsiyesini yinelediği ancak bu konuya gelecek Macaristan’ın AB Başkanlığı döneminde tekrar değineceği doğrultusunda daha önce aldığı karar doğrulandı. Diğer sözlerle Yunanistan’la var olan isim sorunu yüzünden Makedonya AB'yle müzakerelerin başlaması için bu kez de tarih almadı.
AB Bakanlar Konseyi’nin kararında Birleşmiş Milletler himayesi altında isim sorununda çözüm bulunmasının dahil olmak üzere iyi komşu ilişkilerin devam etmesinin kilit önem taşıdığı açıklanıyor. Kararda ayrıca AB Bakanlar Konseyi’nin Makedonya ve Yunanistan arasında yüksek düzeyde diyalog kurulmasını selamlayarak bunun kısa zamanda sonuç getirmesini beklediği belirtiliyor. Konsey Avrupa Komisyonu raporunda not edilen ilerlemeyi ve İsatikrar ve Katılım Anlaşması’nın yerine getirilmesini selamlayarak Makedonya’dan reformlara ve ruşvete karşı mücadeleye devam etmesini bekliyor.
Konsey'in kararında ek çabanın yapılması gereken alanlar olarak siyasi diyalog, yargı, kamu yönetim , ifade özgürlüğü ve iş iklimi gösteriliyor. Kararda Ohri Çerçeve Anlaşması’nın ülkedeki demokrasi ve hukukun üstünlüğü için kilit bir unsur olduğu kaydediliyor. Dün AB Konseyi’nin kanırını beklenilen olarak değerlendiren Avrupa İşlerinden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Vasko Naumovski, Makedonya’nın resmi kararlarda yer alacağını, AB Konseyi’nin ilerlemeyi selamlayacağını ve AB üyesi olan Yunanistan’nın bu kez de Makedonya’nın üyelik müzakerelerin başlamasını engelleyeceğini beklediğini söyledi. Zirvede Kara Dağ’ın AB üyeliğine aday ülke statüye kavuşması bekleniyor. Makedonya bu statüye 2005 yılında kavuşmasına rağmen Yunanistan’la var olan isim sorunu yüzünden halen üyelik müzakerelerine başlayamadı.

Makedonya Meclisi'nde süpürge eylemi

Meclis Genel Kurulu Kültür Bakanı Elizabeta Kançeska Milevska hakkında Sosyal Demokrat Birliği’nin verdiği gensoruyu görüşüyor. Muhalefet oturumun başlangacında getirdikleri süpürgüleri sallayrak sembolik bir şekilde Kültür Bakanı’nın koltuğunu tamizlemesini istedi. İhale belgelerin yok olması ve imha edilmesinin Makedonya’da bu türden meydana gelen ilk olay olduğunu belirten Sosyal Demokrat Birliği Milletvekili İgor İvanovski, bu olayın para aklamayla ilgili olduğunu ve kamu alımlarla ilgili ihalelerin iptal edilip doğrudan anlaşmaların yapıldığını söyledi. İgor İvanovski, bu olayı bir ay önce kamuoyuna açıklarken "Vatanseverlik Süpürgesi" ismini kulanmıştı. Aynı partiden milletveki olan Yani Makraduli Kançeska Milevska’yı müsteşar olduğu dönemde Kültür Bakanlığı komisyonlardan bir kaç defa 40,000 denarlık ücret almak ve daha sonra bu paraları nakit olarak iade etmekle suçladı. Makraduli paraların iade edildiğini gösteren belgelerin üzerinde neden tarih ve kayıt numarası olmadığını sordu. Kançeska Milevska, Kültür Bakanliği’nın isteği üzere İçişleri Bakanlığı’nun olayı denetlediğini, iddia edilen 14 dosyadan sadece bir bölümünün yok olduğunu ve bunun sonucu olarak maddi zararın olmadığının doğrulandığını belirtti.İktidar Milletvekilleri bu suçlamalarla Kültür Bakanı’nın başarıların küçümsetilmesinin istenildiğini savundu.VMRO DPMNE Milletvekili Blagorodna Duliç, Kültür Bakanı hakkında verilen gensorunun O'nun müsteşar olduğu dönemiyle ilgili suçlamlar içerdiğine dikkat çekti.Ana muhalefete göre Makedonya normal bir devlet olsaydı gensoruya ihtiyaç olmazdı, Başbakan hemen Kültür Bakanı’nı görevden alırdı ve bakan hakkında soruışturma açılırdı. 120 koltuklu Meclis’ten gensorunun onay alması için 61 evet oyu gerekiyor. Hükümet koalisyonun ise üçte ikilik çoğunluğu var.

Makedonya Cumhurbaşkanı İvanov Meclis’te yıllık konuşmasını yaptı

Cumhurbaşkanı Gyorge İvanov, Meclis’te yaptığı yıllık konuşmasında Makedonya ve bölge için Avrupa’yla entegrasyonun dışında sürdürülebilir diğer alternatifin olmadığını, bundan dolayı NATO ve Avrupa Birliği üyeliğinin Makedonya’nın stratejik önceliği olduğunu ancak bu yolda Yunanistan’ın isimle ilgili yarattığı sorunun engel olduğunu söyledi. Cumhubraşkanı İvanov Makedonya’nın bu konudaki farklıkları Avrupai bir şekilde aşmaya hazır olduğunu ancak Makedon kimliğine, Makedon diline ve anyasaya dokunmacak bir çözüm konusunda konuşulmasına Cumhurbaşkanı olduğu sürece izin vermeyeceğini vurguladı. İvanov "Biz bir Avrupa ülkesinin vatandaşlarıyız ve Avrupa Birliği’ne üye olan Yunanistan’dan bize karşı Avrupalı olarak davranmasını istiyoruz" dedi.İsim sorunuyla ilgili devlet politikasını muhalefetin dahil omak üzere tüm siyasi partilerin tutumunu dikkate alarak inşaa ettiğini belirten İvanov, tüm siyasetçilerin Avrupa Birliği ve NATO üyeliği bağlamında Makedonya ve Yunanistan arasındaki sorunu suistimal etmemesini isteyerek bu konuda birliğin sağlanması gerektiğini açıkladı.Komşu ülkelerle olan ilişkilerde ilerleme kaydedildiğini belirten İvanov, bölgede Hırvatistan, Slovenya, Bosna Hersek, Kara Dağ, Türkiye, Romanya, Macaristan ve diğer ülkelerle de ilişkilerin olumlu geliştiğini belirtti.Makedonya’nın çok etnikli yaşam modelinden gurur duyduğunu açıklayan İvanov Ohri Çerçeve Anlaşması’nın uygulanmasıyla ilgili sürecin tamamlanmasının Makedonya’nın en önemli öncelikli hedeflerinden biri olduğunu vurguladı.

Makedonya'da Meclis’in feshedilmesi görüşülüyor

Meclis Genel Kurulu muhalefetin Meclis'in feshedilmesine yönelik sunduğu teklifi görüşüyor.Ana Muhalefet Partisi Sosyal Demokrat Birliği Milletvekili Grup Başkanı Tsvetanka İvanova ülkedeki durumun günden güne kötüye gittiği ve vatandaşların Başbakan Nikola Gruevski’nin iktidarı döneminde fakirlik ve izolasyonla karşı karşıya kaldığı için Meclis'in feshedilmesi gerektiğini söyledi. VMRO DPMNE Milletvekili Aleksandar Spasenovski, muhalefetin seçimi istediğini ancak olmaması için dua ettiğini belirtti. Demokratik Bütünleşme Birliği Milletvekili Cevat Ademi, halkın erken seçim değil Avrupa Birliği ve NATO’yla entege olmayı istediğini , muhalefetin de dahil olmak üzere Makedon siyasi blokunun isim sorunu çözme cesaretine sahip olmadığını açıkladı. Liberal Demokrat Parti Milletvekili Andrey Jernovski, partisinin erken seçimi ve Nikola Gruevski’nin önderliğindeki bu yönetimin gitmesini desteklediğini ancak ana muhalefetin lideri Branko Tsrvenkovski’nin de iktidara dönmesini istemediğini vurguladı. Erken seçimi destekleyen Yeni Demokrasi Milletvekili Flora Kadriu, hükümeti etnik topluluklar arasındaki ilişkileri ve siyasi diyaloğu bozmakla suçladı. Muhalefet Meclis'in feshedilmesinin yanısıra seçmen kütüğünün temizlenmesini ve seçim yasasında gereken değişikliklerin yapılmasını istiyor. VMRO DPMNE, Demokratik Bütünleşme Birliği ve küçük etnik toplumların siyasi partilerden oluşan hükümet koaliyonu bunu kabul etmiyor. 120 koltulu Makedonya Meclisi'nin feshedilmesi için 61 milletvekilimin oyu gerekiyor. İktidarın Meclis'te üçte ikilik çoğunluğa sahip olduğu bilinirse muhalefetin Meclis'in feshedilmesine yönlelik teklifin onay alması zor görünüyor.

Makedonya Gazeteciler Derneği Yönetim Kurulu üyesi oldum

Benim de desteklediğim Vest Gazetesi Gazetecisi Naser Selmani, Makedonya Gazeteceliler Derneği'nin yeni başkanı oldu. Selmanı ikinci tur oylamada 96 oy alarak 37 oy kazanan BBC Makednoca yayın servisi gazetecisi Nazim Raşidi'yi yendi. Ben de bu oylamada 81 oy alarak yönetim kurulu üyesi oldum. Makedonya Gazeteciler Derneği üç hafta önce düzenlediği meclisi toplantısını son günde yapılan büyük sayıdaki üyelik başvurular yüzünden erteledi. Dün Makedonya gazetecileri kusursuz bir meclis toplantısı düzenleyerek bu kez demokrasi sınavını geçti.

Üsküp Türk Tiyatrosu 60 yaşında

Üsküp Türk Tiyatrosu'nun 60’cı kuruluş yıldönümü dolayısıyla dün akşamı Roland SCHİMMELPFENNİG’in yazmış olduğu ve Slobodan UNKOVSKİ’nin yönettiği 'ARAP GECESİ' oyununun galasını sundu. Galaya tiyatro salonununu tıklım tıklım doldıuran büyük sayıdaki seyircilerin yanısıra Meclis Başkanı Trayko Velyanovski, Devlet Bakanı Hadi Nezir, Türkiye'nin Üsküp Büyükelçisi Gürol Sökmensüer ve Türk Demokatik Partisi Milletvekili Kenan Hasip de hazır bulundu. 8 Temmuz 1950 yılında Üsküp Türk Tiyatrosu Makedon Halk Tiyatrosu’nun salonunda, Branislav Nuşiç’in "Şüpheli Şahıs" ilk temsilini sunarak çalışmaya başladı.